Mất tập trung – 25 biểu hiện bạn là người dễ mất tập trung

Hiện tượng mất tập trung không phân biệt đối tượng hay tuổi tác, và ảnh hưởng tiêu cực đến học tập, công việc và cuộc sống hàng ngày. Hiểu được tình trạng đó, bài viết dưới đây của Doctor có sẵn cung cấp các nguyên nhân và các giải pháp khắc phục hội chứng mất tập trung ở người lớn và cả ở trẻ em là điều vô cùng quan trọng và tăng chất lượng cuộc sống cho người bệnh. 

Hội chứng mất tập trung xảy ra ở cả người lớn và trẻ em 
Hội chứng mất tập trung xảy ra ở cả người lớn và trẻ em 

Hội chứng mất tập trung là gì?

Hội chứng mất tập trung là rối loạn tâm thần với các triệu chứng phổ biến như khó chú ý, hiếu động và hành vi bốc đồng. Ở người lớn, nó có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ, kết quả học tập và công việc. Điều trị hội chứng mất tập trung gồm dùng thuốc, tư vấn tâm lý và giải quyết các nguyên nhân bên ngoài làm ảnh hưởng sự tập trung. 

Hội chứng mất tập trung ảnh hưởng đến nhiều trẻ em và tiếp tục kéo dài đến tuổi trưởng thành. Bệnh mất tập trung ở trẻ có thể gặp khó khăn trong việc chú ý và kiểm soát hành vi của chúng, và đôi khi chúng rất hiếu động. 

Dù không có phương pháp chữa trị hoàn toàn nhưng các biện pháp hỗ trợ bao gồm thuốc và can thiệp hành vi có thể giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc sớm phát hiện và điều trị cũng rất quan trọng để đạt kết quả tốt trong điều trị hội chứng mất tập trung. 

Triệu chứng mất tập trung là gì?

Dưới đây là các dấu hiệu của hội chứng mất tập trung có thể kèm theo tăng động:

  • Không chú ý: Thể hiện bằng việc không hoạt động theo tổ chức, khó tập trung vào nhiệm vụ, thường mơ mộng và lơ đãng trong giao tiếp trực tiếp.
  • Tính bốc đồng: Quyết định hấp tấp mà không suy nghĩ về hậu quả hoặc tác động lâu dài, đặt lợi ích ngay lập tức lên hàng đầu. Thường làm gián đoạn công việc các mối quan hệ xung quanh như: giáo viên, bạn bè và gia đình.
  • Tăng động: Thể hiện qua việc vặn vẹo, bồn chồn, nói không ngừng và di chuyển liên tục, đặc biệt trong tình huống không thích hợp.

Bệnh mất tập trung ở trẻ

Trẻ em với dạng tăng động mất tập trung này không bị hiếu động. Chúng thường thiếu năng lượng so với những đứa trẻ khác. Những đứa trẻ này thường có tính nhút nhát, và thường “được mắc kẹt trong thế giới của riêng mình”. 

Bệnh mất tập trung ở trẻ được chẩn đoán khi trẻ dưới 16 tuổi có ít nhất 6 triệu chứng mất tập trung (5 triệu chứng đối với thanh thiếu niên lớn hơn) trong ít nhất 6 tháng liên tục, nhưng không có dấu hiệu tăng động/bốc đồng. Các triệu chứng bao gồm:

  • Bỏ sót chi tiết và mắc lỗi do sơ suất trong học tập, công việc hoặc hoạt động khác.
  • Gặp khó khăn duy trì sự chú ý khi chơi, thực hiện các nhiệm vụ, nghe giảng hoặc đọc dài.
  • Dường như không lắng nghe khi người khác nói chuyện trực tiếp.
  • Khó làm theo hướng dẫn, hoàn thành bài tập ở trường, công việc nhà hoặc nhiệm vụ tại nơi làm việc, và thường bị lạc hướng giữa chừng.
  • Gặp khó khăn trong việc tổ chức các nhiệm vụ và hoạt động, sắp xếp tài liệu và đồ đạc, quản lý thời gian và tuân thủ thời hạn.
  • Tránh các nhiệm vụ đòi hỏi nỗ lực tinh thần liên tục, chẳng hạn như bài tập về nhà, hoặc dành cho thanh thiếu niên, việc chuẩn bị báo cáo, hoàn thành biểu mẫu hoặc xem lại các bài báo dài.
  • Mất những vật dụng cần thiết cho các nhiệm vụ hoặc hoạt động, như sách, bút chì, ví, chìa khóa, điện thoại di động, gây khó khăn trong việc hoàn thành công việc.
  • Dễ bị phân tâm bởi những suy nghĩ hoặc kích thích không liên quan.
  • Thường quên những hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như công việc nhà, trả lời cuộc gọi và giữ các cuộc hẹn, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và công việc.

Trẻ em bị dạng mất tập trung này có thể không được chẩn đoán vì các triệu chứng của chúng không đặc sắc và có thể giống như mơ mộng.

Bệnh mất tập trung ở người lớn 

mat-tap-trung
Biểu hiện bệnh mất tập trung ở người lớn 

Các triệu chứng của hội chứng mất tập trung ở người trưởng thành bao gồm:

  • Tính bốc đồng
  • Vô tổ chức và khó sắp xếp thứ tự ưu tiên việc cần làm 
  • Quản lý thời gian kém
  • Khó tập trung vào một nhiệm vụ
  • Rắc rối khi thực hiện đa nhiệm
  • Hoạt động quá mức hoặc bồn chồn
  • Lập kế hoạch kém
  • Khả năng chịu đựng sự thất vọng thấp 
  • Tâm trạng thường xuyên thay đổi
  • Khó hoàn thành nhiệm vụ
  • Tính nóng nảy 
  • Khó đối mặt với căng thẳng

Nguyên nhân mất tập trung là gì? 

Có nhiều nguyên nhân gây mất tập trung, bao gồm:

  • Sử dụng mạng xã hội quá nhiều, làm mất thời gian và không để đầu óc nghỉ ngơi.
  • Suy nghĩ quá nhiều về công việc và các vấn đề khác nhau, khiến khả năng tập trung giảm đi.
  • Căng thẳng kéo dài khiến hệ thần kinh căng thẳng và ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
  • Thiếu ngủ, mất ngủ gây ra trạng thái mơ màng, lo lắng và làm suy giảm khả năng tập trung.
  • Thiếu hoạt động thể chất khiến cơ thể trở nên lờ đờ và chậm chạp, làm giảm khả năng tư duy và tập trung.
  • Tuổi tác, khi não bộ suy giảm dần và gây mất tập trung và suy giảm trí nhớ.
  • Một số tình trạng bệnh lý như người nghiện rượu, rối loạn chú ý, bệnh mất trí, rối loạn tâm thần và nhiều loại bệnh khác có thể gây mất tập trung.
  • Thay đổi lối sống như thiếu ngủ, đói, lo lắng, căng thẳng quá mức.
  • Tác dụng phụ của một số loại thuốc cũng có thể gây mất tập trung.

Nếu bạn gặp vấn đề về mất tập trung, nên xem xét các nguyên nhân trên và tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế để tìm giải pháp phù hợp. Đồng thời, duy trì một lối sống lành mạnh và cân đối cũng là điều quan trọng để cải thiện khả năng tập trung.

Chẩn đoán mất tập trung là gì? 

Để xác định chẩn đoán bệnh mất tập trung ở trẻ em cần được khám sức khỏe toàn diện, bao gồm kiểm tra thị giác và thính giác. FDA đã chấp thuận sử dụng Hệ thống hỗ trợ đánh giá dựa trên điện não đồ thần kinh (NEBA), một phương pháp quét não không xâm lấn để đo sóng não theta và beta. Phương pháp này đã được chứng minh là hiệu quả trong việc phát hiện hội chứng này ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Việc đánh giá bệnh mất tập trung ở trẻ cần đòi hỏi tham khảo các câu phỏng vấn  các mối quan hệ gần gũi nhất với trẻ như giáo viên và người lớn quen biết để hiểu rõ tình trạng của trẻ. Đánh giá có thể yêu cầu điền vào các biểu mẫu tiêu chuẩn, gọi là “thang đánh giá hành vi”, để đánh giá các khía cạnh khác nhau trong hành vi của trẻ.  Các thang đo này cũng hữu ích trong việc theo dõi tiến trình điều trị sau này.

Cách khắc phục hội chứng mất tập trung

Hạn chế cho trẻ em sử dụng điện thoại quá nhiều 
Hạn chế cho trẻ em sử dụng điện thoại quá nhiều 

Hội chứng mất tập trung là một rối loạn tâm thần không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể điều trị để làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Phương pháp điều trị đa dạng, bao gồm sử dụng thuốc, liệu pháp tâm lý, giáo dục và đào tạo. 

Thuốc 

Thuốc điều trị hội chứng mất tập trung có thể đem lại hiệu quả giảm tính hiếu động và bốc đồng, đồng thời cải thiện khả năng tập trung, làm việc và học tập cho người bệnh. Quá trình tìm loại thuốc và liều lượng phù hợp có thể đòi hỏi thử nghiệm và điều chỉnh theo từng cá nhân. 

  • Thuốc kích thích: phổ biến nhất trong điều trị, giúp giảm hiếu động và tăng khả năng tập trung. Chúng hoạt động bằng cách tăng cường mức độ các chất hóa học dopamine và norepinephrine trong não, những chất này đóng vai trò quan trọng trong quá trình suy nghĩ và tập trung.
  • Thuốc không kích thích cũng có thể được sử dụng, nhưng tác dụng  nhiều thời gian hơn. Bác sĩ sẽ giám sát chặt chẽ để theo dõi tác dụng phụ. 

Tuy Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chưa phê duyệt các loại thuốc đặc biệt dành riêng cho việc điều trị Hội chứng mất tập trung này, một số loại thuốc chống trầm cảm được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với chất kích thích để điều trị rối loạn này. Thuốc chống trầm cảm có thể giúp giảm triệu chứng của ADHD và thường được kê đơn khi người dùng gặp tác dụng phụ không mong muốn từ chất kích thích.

Liệu pháp tâm lý và giáo dục 

Đối với những người không phù hợp sử dụng thuốc, liệu pháp tâm lý và giáo dục cũng hỗ trợ cho hội chứng mất tập trung. Tuy nhiên, chẩn đoán và điều trị sớm là quan trọng để tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả. 

Trị liệu hành vi là một hình thức trị liệu tâm lý nhằm giúp người bệnh thay đổi hành vi của mình. Chẳng hạn như giúp tổ chức các nhiệm vụ hoặc hoàn thành bài tập ở trường, cũng như giúp vượt qua các sự việc khó khăn về mặt cảm xúc. Trị liệu hành vi cũng tập trung vào việc:

  • Giám sát hành vi cá nhân: Nhằm giúp người bệnh nhận thức về hành vi của mình và hiểu những tác động của nó đến cuộc sống và môi trường xung quanh.
  • Tự khen ngợi và tự thưởng: Hỗ trợ người bệnh tự đánh giá các hành vi mà họ thực hiện, chẳng hạn như kiểm soát cơn giận hoặc suy nghĩ trước khi hành động.
  • Các biện pháp can thiệp có thể bao gồm các kế hoạch quản lý hành vi hoặc dạy các kỹ năng tổ chức hoặc học tập. Các điều chỉnh có thể bao gồm chỗ ngồi ưu tiên trong lớp học, giảm khối lượng bài tập trên lớp hoặc kéo dài thời gian làm bài kiểm tra và bài thi.

Các kỹ thuật quản lý căng thẳng có thể đem lại lợi ích cho cha mẹ của trẻ bị Hội chứng mất tập trung bằng cách nâng cao khả năng đối phó với những tình huống khó khăn, giúp chúng tự điều khiển và phản ứng bình tĩnh trước hành vi của trẻ.

Câu hỏi thường gặp

Trẻ mất tập trung phải làm sao?

Trẻ mất tập trung nên đi kiểm tra sức khỏe bởi bác sĩ để xác định nguyên nhân và  nhận cách điều trị hiệu quả. Tránh để tình trạng kéo dài có nhiều hệ luỵ đi kèm, đặc biệt ở trẻ em.

Nguyên nhân mất tập trung của trẻ mầm non là gì?

Nguyên nhân mất tập trung của trẻ mầm non có thể do sự phát triển não bộ chưa hoàn thiện, môi trường quá kích thích, thiếu giấc ngủ, cảm xúc không ổn định, hoặc các rối loạn phát triển.

Hay buồn ngủ và mất tập trung có nguy hiểm không?

Có, hay buồn ngủ và mất tập trung có thể gây nguy hiểm, ảnh hưởng hiệu suất, dẫn đến tai nạn và hạn chế tham gia hoạt động xã hội. Đây cũng có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe khác.

Trẻ mất tập trung uống thuốc gì?

Trẻ mất tập trung cần được khám bởi bác sĩ để xác định nguyên nhân chính xác. Đừng tự uống thuốc. Chỉ sử dụng thuốc sau khi có đơn kê của bác sĩ.

Bị mất tập trung phải làm sao?

Bị mất tập trung, nên tìm hiểu nguyên nhân đầu tiên từ các yếu tố bên ngoài và hỏi ý kiến bác sĩ. Cải thiện lối sống, học cách quản lý căng thẳng, và áp dụng kỹ thuật tập trung có thể hữu ích.

Đau đầu mất tập trung là gì?

Đau đầu mất tập trung khi làm việc hoặc các hoạt động hàng ngày. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, thiếu ngủ, lo âu, hoặc các vấn đề sức khỏe khác. Nếu thường xuyên gặp tình trạng này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị.

Bị mất tập trung trong công việc là gì?

Bị mất tập trung trong công việc là tình trạng khi khó tập trung vào nhiệm vụ, công việc, hoặc hoạt động trong môi trường làm việc. Điều này có thể gây trì hoãn, giảm hiệu suất và làm giảm chất lượng công việc. Nguyên nhân có thể do stress, mệt mỏi, hoặc các yếu tố khác.

u003cstrongu003eNguyên nhân mất tập trung khi học online là gì?u003c/strongu003e

Nguyên nhân mất tập trung khi học online: Môi trường quá ồn, thiếu giám sát, thời gian nhìn màn hình lâu, thiếu kỹ năng tự quản lý và kỉ luật.

Cách không mất tập trung khi học

Để không mất tập trung khi học, hãy tạo môi trường yên tĩnh, tránh xa điện thoại và thiết bị giải trí, lên kế hoạch thời gian học, và tập trung vào mục tiêu học tập.

Mất tập trung khi lái xe gồm những dạng nào?

Mất tập trung khi lái xe gồm: nhắn tin, sử dụng điện thoại, xem video, ăn uống, chơi game, quan sát ngoại cảnh, lo lắng hoặc thiếu tập trung vào lộ trình. Tất cả đều làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông.

Giảm chú ý mất tập trung ở người lớn là gì?

Giảm chú ý và mất tập trung ở người lớn là tình trạng dễ xao lãng, và thiếu quyết đoán. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, thiếu ngủ, rối loạn tâm lý, hoặc vấn đề sức khỏe. Cần tìm hiểu nguyên nhân và tư vấn Bác sĩ để điều trị hiệu quả.

Trên đây là các giải pháp cho tình trạng mất tập trung, để đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả, hãy tìm hiểu thêm thông tin và đặt lịch khám với bác sĩ thần kinh tại Docosan.com. Tránh để tình trạng mất tập trung kéo dài, đặc biệt là ở trẻ em, hạn chế tối đa những hệ lụy đáng tiếc có thể xảy ra.